是按怎欲揀這篇：
推sak台語文運動ê濟濟前輩骨力拍拚，ǹg望tī華語文霸權內底，揣著家己ê路。到tann，台語文ê讀寫uân-ná無普遍、無hông看重，致使專業者íng-íng趁無額，台語文mā無法度tsiânn做一个產業。運動按怎行入「做生理」ê階段，tio̍h-ài生產者激頭殼kap消費者ê支持！
【教育部漢字kap台羅合用版】
台語文運動到tsit-má已經有超過四十冬--ah！Ke減mā有寡成就。最近《國家語言發展法》已經送入去立法院，「台語公共電視台」mā陸續有teh討論，m̄-koh針對運動本身beh按怎koh-khah進步ê檢討，總--是mā bē-tàng無。
我看，koh來，lán ài趕緊hānn入「新koh獨立」ê階段：開始準備「做生理」！做生理就是beh趁錢，做生理就是ài有競爭，做生理就是ài講究品質；tse就是我beh講ê方向kap重點。
Lán ê品質若無夠好，koh-khah按怎mā無人ē來交關，tse是基本道理。Sóo-pái lán ê台語文作品tio̍h-ài繼續加強、升級。上基本ê khang-khuè就是「作品多元化」：創作khah濟無仝文類ê作品，親像文學、寓言、通俗科學（醫學、物理、化學、太空、地球科學……）、藝術、音樂、文化、政治、經濟、生物、環保、笑詼、實用文（結婚帖仔、祭文、推薦文、求職文、公文），甚至地理、歷史、宗教、哲學ê文章──特別是ài大大力出版囡仔冊，趁學校有母語教育，提供hōo國小、國中學生thang讀，hōo in ē-tàng kā tī學校學--著--ê、真有限ê母語文維持mài斷根！有好ê作品tsiah ē-tàng證明tsit个語言有價值流傳萬年，囝孫mā tsiah肯、tsiah ē beh保存、採用。
Koh來是競爭：作品ài有競爭力、薪水ài有競爭力、輸入法mā ài有競爭力！長期推sak台語文運動ê李江却台語文教基金會主張職員薪水ài比外口khah kuân，hōo做台語文ê同工有自信kap光榮。Koh有，tsit-má上要緊ê拍字工具是手機仔。手機仔ê台語輸入法tī iOS系統kan-ta有Lohankha（羅漢跤台語輸入法）。Lohankha雖bóng好用，mā有bē少問題一直lóng無解決。最近lán mā teh鼓舞koh開發另外一套來kap Lohankha競爭，互相漏khuì求進步。Mā ài拜託khah濟少年人讀語言學博士，認真研究台語文，án-ne學術程度ē提升，對台語文發展ē有大幫贊。
有品質koh有競爭，tse就是做生理beh成功ê頭先素（註一）。若有錢thang趁，自然ē有人肯beh做，愈濟人做就愈有競爭，án-ne造成良性循環，自然就ē有好名聲！希望有一工，做台語文真正有錢趁、有成就、koh好名聲。Án-ne台語文運動ê前輩tsiah ē-tàng小可歇喘，講「台語文出頭天！」
【傳統白話字版】
Tâi-gí-bûn ūn-tōng kàu chit-má í-keng ū chhiau-kòe 40 tang--ah! Ke-kiám mā ū kóa sêng-chiū. Chòe-kīn "Kok-ka Gí-giân Hoat-tián Hoat" í-keng sàng ji̍p-khì Li̍p-hoat-īⁿ, "Tâi-gí Kong-kiōng Tiān-sī-tâi" mā lio̍k-sio̍k ū teh thó-lūn, m̄-koh chiam-tùi ūn-tōng pún-sin beh án-chóaⁿ koh-khah chìn-pō͘ ê kiám-thó, chóng--sī mā bē-tàng bô.
Góa khòaⁿ, koh-lâi, lán ài kóaⁿ-kín hāⁿ-ji̍p "Sin Koh To̍k-li̍p" ê kai-tōaⁿ: khai-sí chún-pī "Chò- seng-lí". Chò-seng-lí chiū sī beh thàn-chîⁿ, chò-seng-lí chiū sī ài ū kēng-cheng, chò-seng-lí chiū sī ài káng-kiù phín-chit; che chiū sī góa beh kóng ê hong-hiòng kap tiōng-tiám.
Lán ê phín-chit nā bô-kàu hó, koh-khah án-chóaⁿ mā bô lâng ē lâi kau-koan, che sī ki-pún tō-lí. Só͘-pái lán ê Tâi-gí-bûn chok-phín tio̍h-ài kè-sio̍k ka-kiông, seng-kip. Siōng ki-pún ê khang-khòe chiū sī “chok-phín to-goân-hòa”: chhòng-chok khah chē bô-kāng bûn-lūi ê chok-phín, chhin-chhiūⁿ bûn-ha̍k, gū-giân, thong-sio̍k kho-ha̍k (i-ha̍k, bu̍t-lí, hòa-ha̍k, thài-khong, tē-kiû kho-ha̍k…), gē-su̍t, im-ga̍k, bûn-hòa, chèng-tī, keng-chè, seng-bu̍t, khoân-pó, chhiò-khoe, si̍t-iōng-bûn (kiat-hun thiap-á, chè-bûn, chhui-chiàn-bûn, kiû-chit-bûn, kong-bûn), sīm-chì tē-lí, le̍k-sú, chong-kàu, tiat-ha̍k ê bûn-chiuⁿ. Te̍k-pia̍t sī ài tōa-tōa-la̍t chhut-pán gín-á-chheh, thàn ha̍k-hāu ū bó-gí kàu-io̍k, thê-kiong hō͘ kok-sió, kok-tiong ha̍k-seng thang tha̍k, hō͘ in ē-tàng kā tī ha̍k-hāu o̍h--tio̍h--ê, chin iú-hān ê bó-gí-bûn î-chhî mài tn̄g-kin! Ū hó ê chok-phín chiah ē-tàng chèng-bêng chit ê gí-giân ū kè-ta̍t liû-thoân bān-nî, kiáⁿ-sun mā chiah khéng, chiah ē beh pó-chûn, chhái-iōng.
Koh-lâi sī kēng-cheng: chok-phín ài ū kēng-cheng-le̍k, sin-súi ài ū kēng-cheng-le̍k, su-ji̍p-hoat mā ài ū kēng-cheng-le̍k! Tn̂g-kî chhui-sak Tâi-gí-bûn ūn-tōng ê Lí Kang khioh Tâi-gí Bûn-kàu Ki-kim-hōe chú-tiuⁿ chit-oân sin-súi ài pí gōa-kháu khah koân, hō͘ chò Tâi-gí-bûn ê tâng-kang ū chū-sìn kap kong-êng. Koh-ū, chit-má siōng iàu-kín ê phah-jī kang-kū sī chhiú-ki-á. Chhiú-ki-á ê Tâi-gí su-ji̍p-hoat tī iOS hē-thóng kan-ta ū Lohankha (Lô-hàn-kha Tâi-gí Su-ji̍p-hoat). Lohankha sui-bóng hó-iōng, mā ū bē chió būn-tê it-ti̍t lóng bô kái-koat. Chòe-kīn lán mā teh kó͘-bú koh khai-hoat lēng-gōa 1 thò lâi kap Lohankha kēng-cheng, hō͘-siong làu-khùi kiû chìn-pō͘. Mā ài pài-thok khah chē siàu-liân-lâng tha̍k gí-giân-ha̍k phok-sū, jīn-chin gián-kiù Tâi-gí-bûn, án-ne ha̍k-su̍t thêng-tō͘ ē thê-seng, tùi Tâi-gí-bûn hoat-tián ē ū tōa pang-chān.
Ū phín-chit koh ū kēng-cheng, che chiū sī chò-seng-lí beh sêng-kong ê thâu-seng-sò͘ (註一). Nā ū chîⁿ thang thàn, chū-jiân ē ū lâng khéng beh chò, lú chē lâng chò chiū lú ū kēng-cheng, án-ne chō-sêng liông-sèng sûn-khoân, chū-jiân chiū ē ū hó miâ-siaⁿ! Hi-bāng ū 1 kang, chò Tâi-gí-bûn chin-chiàⁿ ū chîⁿ thàn, ū sêng-chiū, koh ū hó miâ-siaⁿ. Án-ne Tâi-gí-bûn ūn-tōng ê chiân-pòe chiah ē-tàng sió-khóa hioh-chhoán, kóng "Tâi-gí-bûn Chhut-thâu-thiⁿ!"
讀予你聽：
（作者是台灣羅馬字協會創會理事長、台灣南社社長；本文由台灣羅馬字協會提供。）
註一：頭先素，意思是『先決條件、必要元素』。
註二：【教育部漢字kap台羅合用版】使用教育部推薦漢字kap台羅，一寡字詞ê語音kap語意thang上教育部台灣閩南語常用詞辭典查詢；【傳統白話字版】使用傳統白話字，一寡字詞ê語音kap語意thang上白話字台語文網站查詢。『 』內底用華語發音。
延伸閱讀：
・【台語世界／錄音】法國、越南kap韓國對語言運動者ê啟示（上）
・【台語世界／錄音】法國、越南kap韓國對語言運動者ê啟示（下）
・【台語世界／錄音】母語書寫民主化ê要緊
若欲投稿，請寄：binpotgb@gmail.com，文章字數 600-800；文章若採用，有淡薄仔稿費。
請上【台語世界】閱讀閣較濟相關文章。
