人生總有一寡想bē到ê代誌發生。我m̄是一個愛peh山ê 人，所以peh玉山無tī我ê人生計劃當中。M̄-koh，因為朋友相招，我就戇戇á tòe人去報名抽「排雲山莊床位」ê khau-á，kui頭殼想--著ê，只有歡喜欲tòe人去chhit-thô，無去了解beh peh玉山需要ê條件kah ài注意ê 代誌。聽人講khau-á足歹抽--e，有人kui年thàng天lóng抽無，阮真好運，無到一月日就予阮抽--著ah。收著抽ū-tio̍h ê 通知ê時，我歡喜kàu睏bē去neh！彼時才開始問朋友peh玉山ài注意ê代誌，朋友講peh玉山已經是大眾化ê行程，叫我m̄免siuⁿ緊張，物件準備齊全就好。雖然朋友按呢講，我mā認為家己ê體力bē-bái，M̄過，為著mài漏氣，我猶是利用時間peh樓梯訓練跤力，揹重行路訓練腰力幾nā工。Tī出發ê前一暗，我誠緊張，kā揹仔內底ê物件檢查幾nā擺，放心欲睏ê時陣，天已經光--a。
阮一群人括領隊攏總12 ê，分4台車坐。為著mài siuⁿ趕，阮提早一工到阿里山過暝，sūn-sòa適應山ê懸度。隔日一透早早頓食好就出發來到「排雲peh山服務中心」報到。手續辦好了後，坐交通車到peh山口。逐家準備beh佇遐翕相做紀念ê時，我ê揹--a佮手機仔煞無張持lóng落落去山坪跤，我m̄知beh按怎，急kah強強欲háu--出來。佳哉阮ê領隊誠有經驗，pha落去替我抾--起來，我真感謝伊，是講......山猶未peh--著，我ê心臟就已經驚kah phi̍t-pho̍k-chháiⁿ--a lah！
相翕好阮就緊出發，彼ê時陣差不多早時8點，網路頂有人講peh到排雲山莊ài開5、6點鐘ê時間，阮12 ê人內底有60歲ê有志，mā有10歲ê囡仔兄，所以時間m̄ 敢掠siuⁿ ân，按算下晡4點進前peh到位就好。天氣誠好，涼涼 ê 風吹來，hō͘我感覺真爽快。Mā 因為按呢，予我m̄免啉siuⁿ濟茶，ah若無聽講kui路干焦3 ê便所是絕對走袂離lah。一開始逐个lóng誠歡喜，kui路有講有笑，那開講那翕相，因為kui路lóng是石頭仔路koh有真濟需要peh起peh落ê大石頭，行無兩點鐘久，該講ê話mā攏講完--ah，逐个跤步漸漸變kah沉重，本底12 ê人lóng行做伙，到這時，已經愈離愈遠，我行tī差不多中央ê所在，佮我做伙行--ê，只chhun 3-ê人，我想講勻勻á行，橫直路只有一條niâ，行到tah就到位--ah lah 。
想bē到佇半路我竟然無張持跋倒，疼kah目屎攏津--落來，跤頭趺足疼--ê，我想應該是破皮ah。M̄過，為著mài予朋友煩惱，我假無意講：「無代誌！無代誌！咱繼續行。」想著ài繼續行足長ê路，我就開始懊惱……siăng怎當初欲報名lah！想罔想，頭已經洗--ah，無剃mā bē使，祇好喙齒筋咬--leh，繼續向前行。看著便所ê時真歡喜，便所是生態環保便所，臭尿破味足重，無上koh bē使，只好鼻á tēⁿ--咧，用上緊ê速度解決。
這段路確實講風景誠媠，空氣mā真好，猶m̄過，kui段路m̄是行佇山壁邊就是無見底ê棧道，我真驚koân，對我來講是真大ê挑戰，見擺若行著愛搝鐵鏈仔ê路抑是棧道ê時陣，我lóng m̄敢烏白看，兩蕊目睭金金看家己ê鞋仔，才會當慢慢-á行--過去。阮4 ê人peh到位ê時已經是下晡5點ah，阮lóng總行9點鐘才到，一到位囥好揹--á就緊食飯，佇8度ê山頂會當食著燒hut-hut ê飯菜，真正是一件足幸福ê代誌。
因為阮這群人年紀差較濟，為著安全，領隊本底就計畫隔轉工天光才出發去peh山尾溜。猶m̄過，這工ê路程開siuⁿ濟時間，領隊驚若照按呢ê速度peh到山尾溜，落山會趕袂赴5點ê交通車，時到就愛koh ke行點外鐘ê路，所以拍算叫阮放棄。已經行到chia，我講啥物mā m̄願放棄。逐个一直參詳，最後決定仝款隔日早起天光出發，m̄過7點半進前若無peh到山尾溜ê人就愛pha翻頭。講定了後，逐个就準備歇睏。深山林內是愈暗愈寒，加上大部份ê 人lóng是半瞑仔出發欲去看日出，kui瞑phin-phin phiang-phiang根本無法度睏，就到得欲5點--ah。簡單食早頓了後，我kah我ê好朋友看天拍phú光--a就緊出發。行佇山--裡ê早起，有淡薄仔寒，m̄過空氣真清芳，予我暫時袂記得心內ê驚惶，行--起來真爽快。
半路拄著真濟對山尾溜轉--來ê生份人kā阮加油，hō͘我ê跤步是愈行愈輕、愈行愈緊。Tī欲到山尾溜ê 前200 公尺開始，愛搝鐵鏈仔peh山坪起去。雖然是真驚惶，已經peh到chia，免講mā愛做chi̍t氣kā pe--起-去。我lóng m̄敢ǹg下面看，ná peh ná唸「阿彌陀佛」，總算hō͘我khàng起去山尾溜--ah。一到山尾溜，目屎就tin--落來，紲--落來放聲大吼，因為m̄認輸ê個性，我克服家己上驚惶ê代誌：Peh上台灣上懸ê所在，目屎是替家己歡喜所流--ê。
這擺阮lóng總12 ê人來，peh到山尾溜--ê 只有10 ê人，有兩個因為懸山症身體無爽快所以放棄攻頂。阮真好運，雖然氣象報講會落雨，m̄過這兩日天氣誠好，雲誠清，mā因為按呢，徛tī台灣上懸ê 所在翕相，每一ê角度翕--出--來ê相片lóng真媠。阮m̄敢留siuⁿ久，因為koh愛趕5點ê交通車，所以相--翕好就趕緊落山。行轉--去到排雲san莊ê時是10點左右，一切lóng真順事，中晝頓食好，揹--á款好，就出發落山。落山ê 心情比較khah輕鬆，m̄過，因為有前一日ê 經驗，kui路阮m̄敢歇睏siuⁿ久，最後順利佇5點進前轉--來peh山口，mā趕著最後一班交通車ah。
這擺peh玉山hō͘我真濟感想，peh懸山若親像行佇人生ê路--裡，無法度行回頭路，就算路有lōa歹行，iah是lōa予人驚惶，mā著愛一步一步踏予穩，向前行。話講倒轉--來，一路有朋友做伴，猶--有真媠ê風景通看，平平欲行這段路，用歡喜ê 心情來行，感覺會加足輕鬆—lah。這擺ê經驗是我一生中上難忘ê回憶。
Tī欲到山尾溜ê 前200 公尺開始，愛搝鐵鏈仔peh山坪起去。示意圖／陳偉益，民報資料照
台灣字（白話字）版
2020 ê thiau-chiàn
Jîn-seng chóng-ū chi̍t-kóa siūⁿ bē-kàu ê tāi-chì hoat-seng. Góa m̄-sī chi̍t-ê ài peh-soaⁿ ê lâng, só͘-í peh Gio̍k-soaⁿ bô tī góa ê jîn-seng kè-ōe tang-tiong. M̄-koh, in-ūi pêng-iú sio-chio, góa tō gōng-gōng-á tòe lâng khì pò-miâ thiu“Pâi-hûn San-chong chhn̂g-ūi”ê khau-á. Kui thâu-khak siūⁿ--tio̍h ê, chí-ū hoaⁿ-hí beh tòe lâng khì chhit-thô. Bô khì liáu-kái beh peh Gio̍k-soaⁿ su-iàu ê tiâu-kiāⁿ kah ài chù-ì ê tāi-chì. Thiaⁿ lâng kóng khau-á chiok pháiⁿ thiu--e, ū lâng kui-nî thàng thiⁿ lóng thiu bô, goán chin hó-ūn, bô kàu chi̍t-goe̍h-ji̍t tō hō͘ goán thiu--tio̍h ah! Siu-tio̍h thiu ū-tio̍h ê thong-ti ê sî, góa hoaⁿ-hí kah khùn-bē-khì neh! Hit-sî chiah khai-sí mn̄g pêng-iú peh Gio̍k-soaⁿ ài chù-ì ê tāi-chì. Pêng-iú kóng peh Gio̍k-soaⁿ i-kēng sī tāi-chiòng-hòa ê hêng-têng, kiò góa m̄-bián siuⁿ kín-tiuⁿ, mi̍h-kiāⁿ chún-pī chê-choân tō hó. Sui-jiân pêng-iú án-ne kóng, góa mā jīn-ûi ka-kī ê thé-la̍t bē-bái. M̄-koh, ūi-tio̍h mài làu-khùi, góa iáu-sī lī-iōng sî-kan peh lâu-thui hùn-liān kha-la̍t; phāiⁿ tāng kiâⁿ-lō͘, hùn-liān io-la̍t kúi-nā-kang. Tī chhut-hoat ê chêng-chi̍t-àm, góa chiâⁿ kín-tiuⁿ, kā phāiⁿ-á lāi-té ê mi̍h-kiāⁿ kiám-cha kúi-nā-pái, hòng-sim beh khùn ê sî-chūn, thiⁿ í-keng kng ah.
Gún chi̍t-kûn lâng koah niá-tūi lóng-chóng 12 ê, hun 4 tâi chhia chē. Ūi-tio̍h mài siuⁿ kóaⁿ, gún thê-chá chi̍t-kang kàu A-lí-san kòe-mê, sūn-sòa sek-èng soaⁿ ê koân-tō͘. Keh-ji̍t chi̍t-thàu-chá chá-tǹg chia̍h hó tō chhut-hoat lâi kàu“Pâi hûn Peh-soaⁿ Ho̍k-bū Tiong-sim” pò-tò. Chhiú-sio̍k pān-hó liáu-āu chē kau-thong-chhia kàu peh-soaⁿ kháu. Ta̍k-ê chún-pī beh tī hia hip-siōng chò kì-liām ê sî, góa ê phāiⁿ-á kah chhiú-ki-á soah bô tiuⁿ-tî lóng lak lo̍h-khì soaⁿ-phiâⁿ kha! Góa m̄-chai beh án-chóaⁿ, kip kah kiông-kiông beh háu--chhut-lâi! Ka-chài goán ê niá-tūi chiâⁿ ū keng-giām, pha lo̍h-khì thè góa khioh--khí-lâi, góa chin kám-siā i. Sī kóng......soaⁿ iáu-bē peh--tio̍h, góa ê sim-chōng tō í-keng kiaⁿ kah phi̍t-pho̍k-chhái--a lah！
Siōng hip hó goán tō kín chhut-hoat, hit ê sî-chūn chha-put-to chá-sî 8 tiám, bāng-lō͘ téng ū-lâng kóng peh kàu Pâi-hûn San-chong ài khai 5, 6 tiám-cheng ê sî-kan. Goán 12-ê lâng lāi-té ū 60 hòe--ê iú-chì, mā-ū 10 hòe--ê gín-á-hiaⁿ. Só͘-í sî-kan m̄-káⁿ lia̍h siuⁿ-ân, àn-sǹg ē-po͘ 3 tiám chìn-chêng peh kàu-ūi tō hó. Thiⁿ-khì chiâⁿ hó, liâng-liâng ê hong chhoe--lâi, hō͘ góa kám-kak chin sóng-khoài. Mā in-ūi án-ne, hō͘ góa m̄-bián lim siuⁿ chē tê, ah-nā-bô thiaⁿ-kóng kui-lō͘ kan-taⁿ 3-ê piān-só͘, sī choa̍t-tùi cháu-bē-lī lah. Chi̍t-khai-sí ta̍k-ê lóng chin hoaⁿ-hí, kui-lō͘ ū kóng ū chhiò, ná khai-káng ná hip-siōng. In-ūi kui-lō͘ lóng sī chio̍h-thâu-á lō͘, koh ū chin-chē su-iàu peh khí peh lo̍h ê tōa chio̍h-thâu. Kiâⁿ bô 2 tiám-cheng kú, kai kóng ê ōe mā lóng kóng oân ah. Ta̍k-ê kha-pō͘ chiām-chiām piàn kah tîm-tāng. Pún-té 12 ê lâng lóng kiâⁿ chò-hóe, kàu chit sî, í-keng lú-lî lú-hn̄g. Góa kiâⁿ tī chha-put-to tiong-ng ê só͘-chai, kah góa chò-hóe kiâⁿ--ê, chí chhun 3-ê lâng. Góa siūⁿ kóng ûn-ûn-á kiâⁿ, hoâiⁿ-ti̍t lō͘ chí-ū chi̍t-tiâu niâ, kiâⁿ kàu tah tō kàu-ui--ah lah.
Siūⁿ-bē-kàu tī pòaⁿ-lō͘ góa kèng-liân bô tiuⁿ-tî poa̍h-tó, thiàⁿ kah ba̍k-sái lóng tin---lo̍h-lâi, kha-thâu-hu chiok thiàⁿ--ê, góa siūⁿ eng-kai sī phòa-phôe--ah. M̄-koh ūi-tio̍h mài hō͘ pêng-iú hoân-ló, góa ké bô-ì kóng,“Bô tāi-chì! Bô tāi-chì! Lán kè-sio̍k kiâⁿ.” Siūⁿ-tio̍h ài kè-sio̍k kiâⁿ chiok tn̂g ê lō͘, góa tō khai-sí àu-náu......Siăng-chóaⁿ tong-chho͘ beh pò-miâ lah! Siūⁿ bóng siūⁿ, thâu í-keng sé--a, bô thì mā bē-sái. Chí-hó chhùi-khí-kin kā--leh, kè-sio̍k hiòng chiân kiâⁿ. Khòaⁿ-tio̍h piān-só͘ ê sî chin hoaⁿ-hí. Piān-só͘ sī seng-thài khoân-pó piān-só͘, chhàu-liō-phòa-bī chiok tāng, bô siōng koh bē-sái, chí-hó phīⁿ-á tēⁿ--leh, iōng siōng kín ê sok-tō͘ kái-koat.
Chit-tōaⁿ-lō͘ khak-si̍t kóng hong-kéng chiâⁿ súi. Khong-khì mā chin-hó. Iah m̄-koh, kui tōaⁿ lō͘ m̄-sī kiâⁿ tī soaⁿ-piah piⁿ tō sī bô kìⁿ-té ê chàn-tō. Góa chin kiaⁿ koân, tùi góa lâi kóng sī chin-tōa ê thiau-chiàn! Kìⁿ-pái nā kiâⁿ tio̍h ài khiú thih-liān-á ê lō͘, ia̍h-sī chàn-tō ê sî-chūn, góa lóng m̄-káⁿ o͘-pe̍h khòaⁿ, nn̄g-lúi ba̍k-chiu kim-kim khòaⁿ ka-kī ê ê-á, chiah ē-tàng bān-bān-á kiâⁿ--kòe-khì. Goán 4 ê lâng peh kàu-ui ê sî i-kēng sī e-po͘ 5 tiám ah. Goán lóng-chóng kiâⁿ 9-tiám-cheng chiah kàu, chi̍t kàu-ui khǹg hó phāiⁿ--á tō kín chia̍h-pn̄g. Tī 8 tō͘ ê soaⁿ-téng ē-tàng chia̍h-tio̍h sio-hut-hut ê pn̄g-chhài, chin-chiàⁿ sī chi̍t-kiāⁿ chiok hēng-hok ê tāi-chì.
In-ūi goán chit kûn lâng nî-kí chha khah chē, ūi-tio̍h an-choân, niá-tūi pún-té tō kè-ōe keh-tńg-kang thiⁿ-kng chiah chhut-hoat khì peh soaⁿ-bóe-liu. Iá-m̄-ko chit-kang ê lō͘-têng khai siuⁿ-chē sî-kan, niá-tūi kiaⁿ nā chiàu án-ne ê sok-tō͘ peh kàu soaⁿ-bóe-liu, lo̍h-soaⁿ ē kóaⁿ-bē-hù 5-tiám ê kau-thong-chhia. Sî-kàu tō ài koh ke kiâⁿ tiám gōa cheng ê lō͘. Só͘-í phah-sǹg kiò goán hòng-khì. Í-keng kiâⁿ kàu chia, góa kóng siáⁿ-mih mā m̄-goān hòng-khì.Ta̍k-ê it-ti̍t chham-siông, chòe-āu koat-tēng kâng-khoán keh-ji̍t chá-khí thiⁿ-kng chhut-hoat. mM̄-koh 7 tiám pòaⁿ chìn-chêng nā-bô peh kàu soaⁿ-bóe-liu ê lâng tō ài pha-hoan-thâu. Kóng tiāⁿ liáu-āu, ta̍k-ê tō chún-pī hioh-khùn. Chhim-soaⁿ nâ-lāi sī lú-àm lú kôaⁿ, ka-siōng tāi-pō͘-hūn ê lâng lóng sī pòaⁿ-mî-á chhut-hoat beh khì khòaⁿ ji̍t-chhut, kui mî phin-phin-phiang-phiang kin-pún bô-hoat-tō͘ khùn, tō kàu tit beh 5-tiám--ah. Kán-tan chia̍h chá-tǹg liáu-āu, góa kah góa ê hó pêng-iú khòaⁿ thiⁿ phah phú kng--a tō kín chhut-hoat. Kiâⁿ tī soaⁿ--lí ê chá-khí, ū tām-po̍h-á kôaⁿ. M̄-koh khong-khì chin chheng-phang, hō͘ góa chiām-sî bē-kì-ti̍t sim-lāi ê kiaⁿ-hiâⁿ, kiâⁿ--khí-lâi chin sóng-khoài.
Pòaⁿ-lō͘ tú-tio̍h chin-chē tùi soaⁿ-bóe-liu tńg--lâi ê chhiⁿ-hūn-lâng kā goán ka-iû, hō͘ góa ê kha-pō͘ sī lú kiâⁿ lú khin, lú kiâⁿ lú kín. Tī beh kàu soaⁿ-bóe-liu ê chêng 200 kong-chhioh khai-sí, ài khiú thih liān-á peh soaⁿ-phiâⁿ khí--khì. Sui-jiân sī chin kiaⁿ-hiâⁿ, í-keng peh kàu chia, bián kóng mā ài chò chi̍t-khùi kā peh khí--khì.
Góa lóng m̄-káⁿ ǹg ē-bīn khòaⁿ. Ná peh ná liām“o͘-mí-tô͘-hu̍t”, chóng-sǹg hō͘ góa khàng khí--khì soaⁿ-bóe-liu--ah. Chi̍t-kàu soaⁿ-bóe-liu, ba̍k-sái tō tin--lo̍h-lâi, sòa--lo̍h-lâi pàng-siaⁿ tōa-háu. In-ūi m̄ jīn-su ê kò-sèng, góa khek-ho̍k ka-kī siōng kiaⁿ-hiâⁿ ê tāi-chì: Peh chiūⁿ Tâi-oân siōng-koân ê só͘-chai. Ba̍k-sái sī thè ka-kī hoaⁿ-hí só͘ lâu--ê.
Chit pái goán lóng-chóng 12 ê lâng lâi, peh kàu soaⁿ-bóe-liu--ê chí-ū 10 ê lâng. Ū 2 ê in-ūi koân-soaⁿ-chèng sin-thé bô sóng-khoài só͘-í hòng-khì kong-téng. Goán chin hó-ūn, sui-jiân khì-siōng pò kóng ē lo̍h-hō͘. mM̄-koh chit nn̄g-kang thiⁿ-khì chiâⁿ hó, hûn chiâⁿ chheng. Mā in-ūi án-ne, khiā-tī Tâi-oân siōng-koân ê só͘-chāi hip-siōng, múi chi̍t-ê kak-tō͘ hip--chhut-lâi ê siòng-phìⁿ lóng chin súi. Goán m̄-káⁿ lâu siuⁿ kú, in-ūi koh ài kóaⁿ 5 tiám ê kau-thong-chhia, só͘-í siōng hip hó tō kóaⁿ-kín lo̍h-soaⁿ. Kiâⁿ tńg-khì kàu Pâi-hûn San-chong ê sî sī 10 tiám chó-iū. It-chhè lóng chin sūn-sū. Tiong-tàu-tǹg chia̍h hó, phāiⁿ-á khoán hó, tō chhut-hoat lo̍h-soaⁿ.
Lo̍h-soaⁿ ê sim-chêng pí-kàu khah khin-sang. M̄-koh, in-ūi ū chêng-chi̍t-ji̍t ê keng-giām, kui-lō͘ goán m̄-káⁿ hioh-khùn siuⁿ-kú. Chòe-āu sūn-lī tī 5-tiám chìn-chêng tńg-lâi peh-soaⁿ-kháu, mā kóaⁿ tio̍h chòe-āu chi̍t-pan kau-thong-chhia ah.
Chit-pái peh Gio̍k-soaⁿ hō͘ góa chin-chē kám-sióng, peh koân-soaⁿ ná chhin-chhiūⁿ kiâⁿ tī jîn-seng ê lō͘--lí. Bô-hoat-tō͘ kiâⁿ hôe-thâu lō͘! Tō sǹg lō͘ ū lōa pháiⁿ kiâⁿ, iah-sī lōa hō͘ lâng kiaⁿ-hiâⁿ, mā tio̍h ài chi̍t pō͘ chi̍t pō͘ ta̍h hō͘ ún, hiòng chêng kiâⁿ. Ōe kóng tò tńg--lâi, chi̍t-lō͘ ū pêng-iú chò-phōaⁿ, iá-ū chin-súi--ê hong-kéng thang khòaⁿ. Pêⁿ-pêⁿ beh kiâⁿ chit tōaⁿ lō͘, iōng hoaⁿ-hí ê sim-chêng lâi kiâⁿ, kám-kak ē ke chiok khin-sang--lah. Chit pái ê keng-giām sī góa it-seng-tiong siōng lân-bōng ê hôe-ek.
讀hōo你聽：
文章屬作者個人意見，文責歸屬作者，本報提供意見交流平臺，不代表本報立場。
