6月ê山chiok青翠,phīⁿ-tio̍h樹á kap花吐出來ê芳味。tī無閒chhih-chhih ê生活節奏nih,ū機會出來peh山sńg水,會當暫時tháu放,實在是生活中ê好安排lah。俗語講:「仁者lo̍k山,智者lo̍k水,」人nā óa近山kap水,心情自然tō會tòe leh放鬆。體會大自然,hō͘人ke chiok有智慧。因為這ê時chūn規hun-su ê神經lóng活跳歡喜,思考lóng是正面--ê。
20 nî來in-ūi羅馬字hō͘我ê人生改變chiok大。「搶救母語m̄免揀時陣」ê使命感,hō͘ góa bē-hù攑頭看山,bē-hù專心唱歌,趕暝趕日過生活,為台語文phah-piàⁿ變做我人生唯一ê水流勢。原來阿母早就看出我貪做ê個性!雖然我chū sè-hàn tō tàu做穡,身體鍛練kah bē-bái,m̄-koh taⁿ soah sîn-tio̍h阿母ê DNA, tài-tio̍h糖尿病。Mā tài-tio̍h教冊ê職業病,定定嚨喉sau聲kóng bē出聲音。
想起7年前台文碩士畢業ê-sî,góa tùi ka-kī發ê sim願:chiūⁿ玉山。我一直lah等待時機豋chiūⁿ 3952。日子輕輕á soan--kòe,無張持雄雄發hiān性命大溪已經流來kàu 1甲子這站ah!雖罔chit chām ê lō͘ ū khah歹行,健康親像開始落崎--ah。M̄-koh góa猶原ài peh soaⁿ ài唱歌。腦海內不時浮出〈畫眉〉彼條歌……~天星hāⁿ-kòe sió山溝,lí ê iáⁿ tòe tio̍h山水流……山永遠tī hia leh等候~。趁五日節3工連假,Góa ta̍h khin-sang ê跤步koh lâi kàu涼山,ná kiâⁿ ná回想20年前我chhōa kiáⁿ lâi chia爬山sńg chúi ê情境。
Keh日koh去peh尾寮山。這粒山ê山勢崎難度koân,真濟挑戰peh懸山ê人ē lâi-chia操體力。阮bô按算kiâⁿ會到山頂,所以kan-taⁿ chhoân kán-tan ê茶水niû-chháu niâ,m̄-koh足歡喜出現奇蹟。這个奇蹟就是有2 pái拄著lâi操體力ê山友,in欲落山ah, 就kā水送hō͘阮。有ke chia茶水goán ū體力thang koh繼續行落去,goán堅持行kàu三角點。Chhau 9 tiám-cheng chiok-chiok~ū-kàu thiám~. Pí 20 nî-chêng ke khai 2 tiám-cheng。20 nî-chêng chhau , sī ūi-tio̍h peh北大武soaⁿ,20 nî āu chhau, sī ūi tio̍h beh peh Gio̍k soaⁿ。
khùn飽有精神1禮拜後koh繼續操練,chit pái liâng-sè liâng-sè 去peh觀音山。享受ùi渾軀逼出黃酸kōaⁿ ê感覺,kap sim-chōng ê脈大ē leh chháiⁿ所譜出ê樂章。有累積che 3 pái peh山,這擺落山了後我ê sau-siaⁿ soah hó--khì-ah!這ê時陣聽著山kha khala OK ê聲, siâⁿ góa ê心ngiau想beh唱歌, tō lok 30 kho͘ chhì chhiùⁿ kái-sò一下,Thàn連紲peh-soaⁿ liáu-āu ê khùn-bóe, kā 〈失眠ê暗暝〉、〈夢前塵〉、 〈四季紅〉che 3條我愛唱ê歌chhiùⁿ-soah。Oah! chin kú bô án-ne享受ah!
Jîn-seng有夢siōng媠,理想sī hō͘ lán thiau-chiàn--ê。peh-soaⁿ m̄-nā操體力, mā-sī操意志。若有照目標行,勞力、sng-thiàⁿ、流汗lóng sī khoài-lo̍k--ê、kam-goān--ê。唱歌sī興趣, m̄-nā sī kā聲音chhiùⁿ出來niâ, 聲音喉韻ài ū ha̍h節奏kap感情,án-ne chiah chhiùⁿ ē sóng-khoài, ē ū sêng-chiū kám。Che滋味kan-taⁿ ka-kī siōng chai. Ūi tio̍h搶救台語我需要健康ê身體。Góa koh leh so-kha lián-chhiú , kè-ōe peh soaⁿ kap chhiùⁿ-koa--ah. mā期待有一日peh chiūⁿ Tâi-oân上koân ê soaⁿ.
台灣字(白話字)版
Beh Kiān-khong ài chhiùⁿ-koa
6--goe̍h ê soaⁿ chiok chheⁿ-chhùi, phīⁿ-tio̍h chhiū-á kap hoe thò͘--chhut-lâi ê phang-bī. Tī bô-êng chhih-chhih ê seng-oa̍h chiat-chàu nih , ū ki-hōe chhut-lâi peh-soaⁿ sńg-chúi, ē-tàng chiām-sî tháu-pàng, si̍t-chāi sī seng-oa̍h tiong ê hó an-pâi lah. Sio̍k-gí kóng “Jîn--chiá lo̍k san, tì--chiá lo̍k chúi”. Lâng nā óa-kīn soaⁿ kap chúi, sim-chêng chū-jiân tòe leh pàng-sang. Ē thé-hōe tāi-chū-jiân, hō͘ lâng ke chiok ū tì-hūi. In-ūi chit-ē sî-chūn kui-hun-su ê sîn-keng lóng oa̍h-thiàu hoaⁿ-hí, su-khó lóng sī chiàⁿ-bīn--ê.
20 nî lâi in-ūi Lô-má-jī hō͘ góa ê jîn-seng kái-piàn chiok-tōa. "Chhiúⁿ-kiù bó-gí bián kéng sî-chūn" ê sú-bēng kám, hō͘ góa bē-hù gia̍h-thâu khòaⁿ soaⁿ. Bē-hù choan-sim chhiùⁿ-koa! Kóaⁿ-mê kóaⁿ-ji̍t kòe seng-oa̍h, ūi Tâi-gí-bûn phah-piàⁿ piàn-chò góa jîn-seng ûi-it ê chúi-lâu sè. Goân-lâi a-bó chá tō khòaⁿ-chhut góa tham-chò ê kò-sèng! Sui-jiân góa chū sè-hàn tō tàu chò-sit, sin-thé toàn-liān kah bē-bái, m̄-koh taⁿ soah sîn tio̍h a-bó ê DNA tài-tio̍h thn̂g-jiō-pēⁿ. Mā tài tio̍h kà-chheh ê chit-gia̍p-pēⁿ, tiāⁿ-tiāⁿ nâ-âu sau-siaⁿ kóng bē chhut-siaⁿ-im.
Siūⁿ-khí 7 nî chêng Tâi-bûn se̍k-sū pit-gia̍p ê sî, góa tùi ka-kī hoat ê sim-goān: chiūⁿ gio̍k-soaⁿ. Góa it-ti̍t leh tán-thāi sî-ki chiūⁿ 3952. Ji̍t-chí khin-khin á soan—kòe. Bô-tiuⁿ-tî, hiông-hiông hoat-hiān sìⁿ-miā tōa-khe í-keng lâu lâi kàu chi̍t kah-chí chit chām ah! Sui-bóng chit chām ê lō͘ ū khah phái-kiâⁿ, kiān-khong chhin-chhiūⁿ khai-sí lo̍h-kiā ah. M̄-koh góa iû-goân ài peh soaⁿ ài chhiùⁿ-koa. Náu-hái lāi put-sî phû-chhut ōe-bâi hit-tiâu koa……~Thiⁿ-chhiⁿ hāⁿ-kòe sió soaⁿ-kau, lí ê iáⁿ tòe tio̍h soaⁿ-chúi lâu…soaⁿ éng-oán tī hia leh tán-hāu…Thàn gō͘-ji̍t-cheh 3 kang liân-kà, góa ta̍h-tio̍h khin-sang ê kha-pō͘, koh lâi kàu Liâng-san, ná kiâⁿ ná hôe sióng 20 nî chêng góa chhōa kiáⁿ lâi chia peh-soaⁿ sńg chúi ê chêng-kéng.
Keh-ji̍t koh khì peh Bóe-liâu soaⁿ. Chit lia̍p soaⁿ ê soaⁿ-sè kiā, lân-tō͘ koân, chin-chē thiau-chiàn koân-soaⁿ ê lâng ē lâi chia chhau thé-le̍k. Gún bô àn-sǹg kiâⁿ ē kàu soaⁿ-téng, só͘-í kan-taⁿ chhoân kán-tan ê tê chúi niû-chháu niâ. M̄-koh chiok hoaⁿ-hí chhut-hiān kî-chek. Chit-ē kî-chek tō-sī ū 2 pái tú-tio̍h lâi chhau thé-le̍k ê soaⁿ-iú, in beh lo̍h-soaⁿ ah, tō kā chúi sàng-hō͘ goán. Ū ke chia-ê tê-chúi goán ū thé-la̍t kè-sio̍k kiâⁿ--lo̍h-khì. Goán kian-chhî kiâⁿ kàu saⁿ-kak tiám. Chhau 9 tiám-cheng chiok-chiok. Ū-kàu thiam! Pí 20 nî-chêng ke khai 2 tiám-cheng. 20 nî-chêng sī ūi-tio̍h peh Pak Tāi-bú-soaⁿ. 20 nî āu chhau, sī ūi tio̍h beh peh Gio̍k soaⁿ.
Khùn pá ū cheng-sîn, chi̍t lé-pài āu koh kè-sio̍k chhau-liān. Chit pái liâng-sè liâng-sè khì peh Koan-im soaⁿ, hiáng-siū ùi sin-khu pek-chhut n̂g-sng kōaⁿ ê kám-kak kap sim-chōng ê me̍h tōa-ē leh chháiⁿ sò͘ phó͘--chhut-lâi ê ga̍k-chiong. U lúi-chek che 3 pái peh-soaⁿ, chit-pái lo̍h-soaⁿ liáu-āu, góa sau-siaⁿ soah hó--khì ah! Chit-ê sî-chūn thiaⁿ-tio̍h soaⁿ-kha lâng leh chhiùⁿ khala OK. Siâⁿ-góa sim ngiau siūⁿ-beh chhiùⁿ-koa. Tō lok 30 kho͘ chhì chhiùⁿ kái-sò chit-ē.Thàn liân-soah peh-soaⁿ liáu-āu ê khùn-bóe , kā sit-bîn ê àm-mî , bāng chiân-têng, sù-kùi-hông che3 tiâu góa ài chhiùⁿ ê koa chhiuⁿ-soah. Chiok sóng-khoài. Chin kú bô án-ne hiáng-siū ah!
Jîn-seng ū bāng siōng-súi! Lí-sióng sī hō͘ lán thiau-chiàn--ê. Peh-soaⁿ m̄-nā chhau thé-la̍t, mā-sī chhau ì-chì. Nā ū chiàu bo̍k-phiau kiâⁿ, lô-le̍k, lâu-kōaⁿ, sng-thiàⁿ, lóng sī khoài-lo̍k--ê, kam-goān--ê. Chhiùⁿ-koa sī hèng-chhù. Mā m̄-sī kā siaⁿ-im chhiùⁿ chhut-lâi niâ, siaⁿ-im âu-ūn ài ū ha̍h chiat-chàu kap kám-chêng. Án-ne chiah chhiùⁿ ē sóng-khoài, ē ū sêng-chiū kám. Che chu-bī kan-taⁿ ka-kī siōng chai. Ūi-tio̍h chhiúⁿ-kiù Tâi-gí, góa su-iàu ū kiān-khong ê sin-thé. Góa koh leh so-kha lián-chhiú , kè-ōe peh soaⁿ kap chhiùⁿ-koa ah. Mā kî-thāi ū chi̍t-ji̍t peh chiūⁿ Tâi-oân siōng koân ê soaⁿ.
讀hōo你聽:
文章屬作者個人意見,文責歸屬作者,本報提供意見交流平台,不代表本報立場。