自細漢飼過袂少ê野貓，上尾仔彼擺飼ê野貓阿咪，hō͘我記持上深，心肝上艱苦，自彼擺了後就無koh飼矣。
阿咪是90年代彼跤兜仔有一日，佇阮兜灶跤後尾門外口遐喵喵叫，我聽著隨開門伸頭出去看，看著三隻貓仔坐佇遠遠ê所在佮我sio對相，我跤chi̍t伸--出-去，彼三隻貓仔就peh起來lōng，走若飛leh。
綴著時代ê改變，人佮人ê情份愈來愈生分，貓仔mā仝款。較早ê貓仔，只要用食ê物件kā涎，凊彩喝咻就來；按那kā摸攏無要緊！這馬ê貓仔對人有真大ê存疑佮戒心，欲kā咻來愛有一寡仔撇步。
我提幾塊魚仔，先擲遠遠予in食，in食煞才koh擲一塊，愈擲離我愈近，in那食那注意我ê動靜，落尾仔彼塊佇我ê跤邊，有一隻趁我無注意ê時陣，傱過來咬我跤邊彼塊，我mā趁這時陣出手kā偷摸；彼隻就是阿咪。就按呢，我佮阿咪ê緣分開始矣。
阿咪自我kā摸彼擺了後，就佮我愈來愈親；兩三工就來揣我討食，佇我ê跤邊nǹg來nǹg去，kā我sai-nai。有一站時間煞無看阿咪ê影，咻mā咻無，m̄知發生啥物代誌。
一直到有一日下晡，我咧煮暗頓，聽著阿咪叫甲足急ê聲，親像叫我緊出去。我chi̍t出--去，阿咪就peh起來走，那走那斡頭看我；有時koh會tòng-tiām來等我。落尾停佇水溝仔邊，對溝仔底ngê叫；我倚去 kā看，哇！四隻親像一球一球ê膨紗ê貓仔囝，佇水溝仔底leh phi̍h-phi̍h-chhoah。
我緊甲貓仔囝hô͘起來koh用布kā拭hō͘焦，紲落來koh提舊衫仔褲chū佇雞籠仔內底，kā in做一个sù-sī ê岫。這四隻貓仔囝真正有夠古錐，我歡喜甲叫阮姊夫來看，雄雄想著bē使予生分人來看，若無貓母會kap貓仔囝咬走！想著ê時已經袂赴矣，隔轉工貓仔攏無去矣。就按呢，有足久ê時間無看著阿咪ê影。
有一日下晡，我仝款leh煮暗頓，聽著外口有鐵練仔拖塗ê聲音，開門一看，我ê目屎強欲流落來。阿咪坐佇遐用悲傷ê眼神看我，伊ê一隻前跤予鐵虎挾牢ê，骨頭已經予挾斷去，干焦賰皮連ê佇遐幌來幌去，面頂閣有蟲佇遐sô來sô去。我趕緊kā鐵虎剝落來，閣送伊去動物病院予醫生看，靜養一段時間了後就會當peh起來行。
誰知影去沃著雨，煞去著癱風，就按呢規身軀袂振袂動。厝內ê序大足忌貓仔死佇厝內，愛我kā送走。姑不而將，我只好kā阿咪安搭佇附近ê竹林邊，逐工去共飼，過無偌久煞換竹林ê主人來趕，koh看著狗蟻kā阿咪peh甲規身軀，我實在m̄甘阿咪koh再受苦，斟酌考慮了後，我決定送阿咪去病院，hō͘伊無痛苦來離開。
我目屎含leh，那kā阿咪摸頭那kā講：「阿咪，我欲送你走矣，向望後世你會當投胎去好ê所在，過好ê日子。」阿咪親像聽有我ê話，對我輕輕仔喵一聲，親像咧講多謝，目睭𥍉一下，親像愛我免操惱。
阿咪對我ê信任kap阮之間ê鬥搭，親像親人仝款，二十外冬過去仔，伊ê眼神、伊ê形影，一直活佇我ê心內。
這馬ê貓仔對人有真大ê存疑佮戒心。示意圖／Pixabay
台灣字（白話字）版
Iá-niau A-Mi
Chū sè-hàn chhī kòe bē chió ê iá-niau. Siōng-bóe-á hit-pái chhī ê iá-niau A-Mi, hō͘ góa kì-tî siāng chhim, sim-koaⁿ siāng kan-khó͘, chū hit-pái liáu-āu tō bô koh chhī ah.
A-Mi sī 90 nî-tāi hit kha-tau-á ū-chi̍t-ji̍t, tī gún tau chàu-kha āu-bóe-mn̂g gōa-kháu hia miau-miau-kiò. Góa thiaⁿ-tio̍h sûi khui-mn̂g chhun-thâu chhut-khì khòaⁿ. Khòaⁿ-tio̍h saⁿ-chiah niau-á chē tī hn̄g-hn̄g ê só͘-chāi kap góa sio tùi-siòng! Góa kha chi̍t chhun--chhut-khì, hit saⁿ-chiah niau-á tō peh-khì-lâi lōng, cháu nā poe leh.
Tòe tio̍h sî-tāi ê kái-piàn, lâng kap lâng ê chêng-hūn lú-lâi lú seⁿ-hūn, niau-á mā kâng-khóaⁿ. Khah-chá ê nia-á, chí-iàu iōng chia̍h-ê mi̍h-kiāⁿ kā siâⁿ, chhìn-chhài hoah-hiu tō lâi. Án-ná kā bong lóng bô iàu-kín! Chit-má ê niau-á tùi lâng ū chin tōa ê chhûn-gî kap kài-sim, beh kā hiu--lâi ài ū chi̍t-kóa-á phiat-pō͘.
Góa the̍h kúi-tè hî-á. Seng tàn hn̄g-hn̄g hō͘ in chia̍h. In chia̍h soah chiah koh tàn chi̍t-tè. Lú tàn lî góa lú kīn. In ná chia̍h ná chù-ì góa ê tōng-chēng. Lo̍h-bóe hit-tè tī góa ê kha-piⁿ. Ū chi̍t-chiah thàn góa bô chù-ì ê sî-chūn chông kòe lâi kā góa kha-piⁿ hit-tè. Góa mā thàn chit sî-chūn chhut-chhiú kā thau bong. Hit-chiah tō sī A-Mi. Chiū án-ne, góa kap A-Mi ê iân-hun khai-sí ah.
A-Mi chū góa kā bong hit-pái liáu-āu, tō kap góa lú-lâi lú-chhin. Nn̄g-saⁿ-kang tō lâi chhōe góa thó-chia̍h. Tī góa ê kha-piⁿ nǹg-lâi nǹg-khì, kā góa sai-nai. Ū chi̍t-chām sî-kan soah khòaⁿ bô A-Mi ê iáⁿ, hiu mā hiu bô. mM̄-chai hoat-seng siáⁿ-mih tāi-chì.
It-ti̍t kàu ū-chi̍t-ji̍t ē po͘, góa leh chú àm-tǹg, thiaⁿ-tio̍h A-Mi kiò kap chiok kip ê siaⁿ , chhin-chhiūⁿ kiò góa kín chhut-khì. Góa chi̍t chhut--khì, A-Mi tō peh-khí-lâi cháu. Ná cháu ná oa̍t-thâu khòaⁿ góa. Ū sî koh ē tòng-tiām lâi tán góa. Lo̍h-bóe-á thêng tī chúi-kau-á piⁿ. Tùi kau-á-té ngê kiò. Góa óa-khì kā khòaⁿ. Òa, sì-chiah chhin-chhiūⁿ it-kiû it-kiû ê phòng-se ê niau-á-kiáⁿ, tī chúi-kau-á té leh phi̍h-phi̍h-chhoah.
Góa kín kā niau-á-kiáⁿ hô͘--khì-lâi koh iōng pò͘ kā chhit hō͘ ta. Sòa--lo̍h-lâi koh the̍h kū saⁿ-á-khò͘ chū tī ke-láng-á lāi-té, kā in chò it-ê sù-sī ê siū. Che sì-chiah niau-á-kiáⁿ chin-chiàⁿ ū-kàu kó͘-chui. Góa hoaⁿ-hí kah kiò gún chí-hu lâi khòaⁿ. Hiông-hiông siūⁿ-tio̍h bē-sái hō͘ siⁿ-hun lâng lâi khòaⁿ, nā-bô niau-bó ē kap niau-á-kiáⁿ kā cháu. Siūⁿ-tio̍h ê sî í-keng bē-hù- ah. Keh tńg-kang niau-á lōng bô-khì ah. Chiū án-ne ū chiok kú ê sî-kan bô khòaⁿ-tio̍h A-Mi ê iáⁿ.
Ū-chi̍t-ji̍t ē po͘, góa kâng-khóaⁿ leh chú àm-tǹg, thiaⁿ-tio̍h gōa-kháu ū thih-liān-á thoa-thô͘ ê siaⁿ-im. Khui-mn̂g chi̍t khòaⁿ, góa ê ba̍k-sái kiông beh lâu--lo̍h-lâi! A-Mi chē tī hia iōng pi-siong ê gán-sîn khòaⁿ--góa. I ê chi̍t-ki chêng-kha hō͘ thih-hó͘ gia̍p tiâu leh. Kut-thâu í-keng hō͘ gia̍p tn̄g—khì! Kan-na chhun phôe liân ê tī hia hàiⁿ-lâi hàiⁿ-khì. Bīn-téng koh ū thâng tī hia sô-lâi sô-khì. Góa kóaⁿ-kín kā thih-hó͘ pak--lo̍h-lâi. Koh sàng i khì tōng-bu̍t pēⁿ-īⁿ hō͘ i-seng khòaⁿ. Chēng-ióng chi̍t-tōaⁿ sî-kan liáu-āu tō ē-tàng peh-khí-lâi kiâⁿ.
Siáng chai-iáⁿ khì ak-tio̍h hō͘, soah khì tio̍h than-hong. Chiū-án-ne kui sin-khu bē-tín bē-tāng. Chhù-lāi ê sī-tōa chiok khī niau-á sí tī chhù-lāi, ài góa kā sàng cháu. Ko͘-put-jî-chiong, góa chí-hó kā A-Mi an-tah tī hù-kīn ê tek-nâ piⁿ. Ta̍k-kang khì kā chhī. Kòe bô gōa-kú soah ōaⁿ tek-nâ ê chú-lâng lâi kóaⁿ! Koh khòaⁿ-tio̍h káu-hiā kā A-Mi peh kah kui sin-khu. Góa si̍t-chāi m̄-kam A-Mi koh chài siū-khó͘! Chim-chiok khó-lū liáu-āu, góa koat-tēng sàng A-Mi khì pēⁿ-īⁿ. Hō͘ i bô thong-khó͘ lâi lî-khui.
Góa ba̍k-sái kâm leh, ná kā A-Mi bong thâu ná kā kóng, “A-Mi, góa beh sàng lí cháu ah! Ǹg-bāng āu-sè lí ē-tàng tâu-thai khì hó ê só͘-chāi, kòe hó ê ji̍t-chí.” A-Mi chhin-chhiūⁿ thiaⁿ ū góa ê ōe, tùi góa khin-khin-á miau chi̍t-siaⁿ, chhin-chhiūⁿ leh kóng to-siā. Ba̍k-chiu nih chi̍t-ē, chhin-chhiūⁿ ài góa bián chhau-hoân.
A-Mi tùi góa ê sìn-jim kap goán chi-kan ê tàu-tah, chhin-chhiūⁿ chhiⁿ-lâng kâng-khóaⁿ! Jī-cha̍p gōa-tang kòe-khì ah. I ê gán-sîn, i ê hêng-iáⁿ, it-ti̍t oa̍h tī góa ê sim-lāi.
讀hōo你聽：
文章屬作者個人意見，文責歸屬作者，本報提供意見交流平台，不代表本報立場。
