今(2019)年5--月去成功大學參加台灣羅馬字協會辦ê羅馬字文化節。我the̍h著第二名，真歡喜！另外koh拄著1項代誌，值得咱來思考kap討論。
彼工ê白話字比賽是鬧熱kún-kún。有bōe少囡仔mā來參加，siōng細漢--ê chiah國小1年niâ！這是chiâⁿ好ê代誌。台灣母語若beh thn̂g-thòaⁿ--落去，beh一代傳過一代，有少年人kap囡仔肯beh學習是kài要緊--ê。咱ê台語是chiok súi ê語言，是咱ê寶貝。台灣人若無意識--著，真正會害著後一代--neh！
講到chia，我sòa--落來beh kap lín分享羅馬字ê重要性。羅馬字就是abc，全世界超過一半ê人lóng teh使用。Tī咱台灣siōng重要ê羅馬字資產就是使用歷史超過150年ê白話字（Pe̍h-ōe-jī）。白話字是保存台灣歷史kap文化定著ài有ê文字kap文獻。Siāng-sî mā是學習世界各國語言ê基礎。
台語比賽了後，我飯食了就隨去坐火車beh轉去高雄。Tī火車內，我lóng teh 觀察逐家。會記得坐beh到左營ê時，有一ê看--起來kài-sêng東南亞ê阿姊坐tī我ê隔壁。我看伊用手機á teh看文章。我斟酌kā看，原來是越南ê新聞。
我開喙用華語kā問講：「阿姊我kám會當唸你teh看ê文章hō͘你聽？」伊講：「好--ah！」我就開始唸。唸了伊講：「你ná會hiah-nī厲害？你kám真正bōe-hiáu越南話？Án-ne看就有法度正確唸--出來。」我kā講我有學過台語羅馬字。雖罔m̄知啥物意思，總--是我一看就會曉唸--ah！真神奇--hoⁿh！
所pái chit ê經驗kā咱講，學羅馬字的確有足濟利益。Ē-tàng幫贊咱學習世界語言，方便咱kap人pôaⁿ-nóa。M̄-nā拚經濟，mā thang學習世界文明！
台灣字(白話字)版
Oa̍t-lâm Cheh-cheh Hō͘ Góa ê Khé-hoat
Bûn, Lo̍k-im/ Ko Ka-hui
Kin-nî 5--goe̍h khì Sêng-kong Tāi-tāi chham-ka Tâi-oân Lô-má-jī Hia̍p-hōe pān ê Lô-má-jī Bûn-hòa-cheh. Góa the̍h-tio̍h tē 2 miâ, chin hoaⁿ-hí! Lēng-gōa koh tú-tio̍h 1 hāng ê tāi-chì, ta̍t-ti̍t lán lâi su-khó kap thó-lūn.
Hit kang ê Pe̍h-ōe-jī pí-sài sī nāu-jia̍t kún-kún. Ū bōe chió gín-á mā lâi chham-ka, siōng sè-hàn--ê chiah kok-sió 1 nî niâ! Che sī chiâⁿ hó ê tāi-chì. Tâi-oân bó-gí nā beh thn̂g-thòaⁿ--lo̍h-khì, beh chi̍t tāi thoân-kòe chi̍t tāi, ū siàu-liân-lâng kap gín-á khéng ha̍k-si̍p sī kài iàu-kín--ê. Lán ê Tâi-gí sī chiok súi ê gí-giân, sī lán ê pó-pòe. Tâi-oân-lâng nā bô ì-sek--tio̍h, chin-chiàⁿ ē hāi-tio̍h āu chi̍t tāi--neh!
Kóng kàu chia, góa sòa--lo̍h-lâi beh kap lín hun-hióng Lô-má-jī ê tiōng-iàu-sèng. Lô-má-jī tō-sī abc, choân sè-kài chhiau-kòe chi̍t-pòaⁿ ê lâng lóng teh sú-iōng. Tī lán Tâi-oân siōng tiòng-iàu ê Lô-má-jī chu-sán tō-sī sú-iōng le̍k-sú chhiau-kòe 150 nî ê Pe̍h-ōe-jī. Pe̍h-ōe-jī sī pó-chûn Tâi-oân le̍k-sú kap bûn-hòa tiāⁿ-tio̍h ài ū ê bûn-jī kap bûn-hiàn. Siāng-sî mā sī ha̍k-si̍p sè-kài kok-kok ê gí-gian ê ki-chhó͘.
Tâi-gí pí-sài liáu-āu, góa pn̄g chia̍h-liáu tō sûi khì chē hóe-chhia beh tńg-khì Ko-hiông. Tī hóe-chhia lāi, góa lóng teh koan-chhat ta̍k ê. Ē-kì-tit chē beh kàu Chó-iâⁿ ê sî, ū chi̍t ê khòaⁿ--khì-lâi sêng Tang-lâm-a lâng ê a-ché chē tī góa ê keh-piah. Góa khòaⁿ i iōng chhiú-ki-á teh khòaⁿ bûn-chiuⁿ. Góa chim-chiok kā khòaⁿ! Goân-lâi sī Oa̍t-lâm ê sin-bûn.
Góa khui-chhùi iōng Hôa-gí kā mn̄g kóng, “A-ché, góa kám ē-tàng liām lí teh khòaⁿ ê bûn-chiuⁿ hō͘ lí thiaⁿ?” I kóng, “Hó--ah!” Góa tō khai-sí liām. Liām-liáu i kóng, “Lí ná ē hiah-nī lī-hāi, lí kám chin-chiàⁿ bōe-hiáu Oa̍t-lâm-ōe? Án-ne khòaⁿ tō ū hoat-tō͘ liām--chhut-lâi.” Góa kā kóng góa ū o̍h-kòe Tâi-gí Lô-má-jī. Sui-bóng m̄ chai siáⁿ-mih ì-sú, chóng--sī góa chi̍t khòaⁿ tō ē-hiáu liām--ah! Chin sîn-kî--hoⁿh!
Só͘-pái chit ê keng-giām kā lán kóng, o̍h Lô-má-jī tek-khak ū chiok chē lī-ek. Ē-tàng pang-chān lán ha̍k-si̍p sè-kài gí-giân, hong-piān kap lâng pôaⁿ-nóa. M̄-nā piàⁿ keng-chè, mā thang ha̍k-si̍p sè-kài bûn-bêng.
讀hōo你聽：
文章屬作者個人意見，文責歸屬作者，本報提供意見交流平台，不代表本報立場。
