咱人生查埔生查某ê機率並m̄是對半pòaⁿ ê，世界衛生組織公告ê數據，tǎⁿ出世ê âng-eⁿ-á自然性別比大約每100个查某囡仔對105个查埔囡仔。聯合國設ê出世人口性別比，正常值tī 102-107這kha-tau，若是數字較懸抑是較低，就有可能是環境、社會、醫療ê因素所致。
目前全世界攏有「過chhun查埔」（註1）ê問題，長期性別歧視起勢男女失去平衡，這个問題tī亞洲、印度kap落後ê國家特別嚴重。研究mā顯示，台灣人受「重男輕女」ê觀念影響chiâⁿ深，tī亞洲國家內底，對查埔囡仔特別合意，重視ê程度是比南韓、日本kap中國攏較明顯。
台灣2017年性別無平等指數（Gender Inequality Index, GII）是0.056，全世界排第8名，亞洲排第1名，毋koh性別歧視這幾十冬來「化明iap暗」，猶原存在tī看bē著ê世俗文化。行政院主計總處統計，台灣十冬來tǎⁿ出世ê人口性別比，攏比自然性別ê正常值koh較懸，致使台灣ê人口結構一直呈現查埔濟過查某。
性別歧視嚴重，起致tǎⁿ欲出世ê查某囡仔「無--去」，這真有可能是透過醫療行為做胎性別選擇，致使男女比例失去平衡。這款查某siuⁿ少，查埔濟過頭ê社會現象，bàng講是欲傳香火，連欲揣某就比登天koh較難。Chia ê「過chhun查埔」可能一世人攏娶無某；有ê可能為著欲娶某ài sái-ke̍k-pō͘，有研究發現，為著欲應付愈來愈懸ê聘金，定著愛ài儉腸neh肚，才有法度chhōa著某，這cháu-cheng ê現象，在水會對國家經濟發展造成阻礙。Koh較嚴重ê是chia chhōa無某ê「過chhun查埔」，會增加社會bē安定ê風險。哥倫比亞大學ê教授艾德蘭（Edlund）等人研究有發現，中國「過chhun查埔」愈嚴重ê所在，犯罪率愈懸，這kap羅漢腳仔siuⁿ濟脫不離關係。
「重男輕女」傳統ê價值觀，m̄-nā予性別比失去平衡，koh增加真濟社會問題。歧視女性，對全世界ê國家、社會所造成ê負面損害，已經超過咱ê想像，這款定著愛kā人分懸低ê「男性沙文主義」，無人會佔較贏面，因為平等ê人權是普世ê價值觀，性別平等ê覺醒，絶對是咱愛積極面對ê課題。
台灣字（白話字）版
“Kòe-chhun Cha-po͘” ê Gûi-ki
Lán lâng seⁿ châ-po͘ seⁿ cha-bó͘ ê ki-lu̍t pēng-m̄-sī tùi-pòaⁿ ê, sè-kài ūi-seng cho͘-chit kong-kò ê sò͘-kì, tǎⁿ chhut-sì ê âng-eⁿ-á chū-jiân sèng-pia̍t-pí tāi-iok múi 100 ê cha-bó͘ gín-á tùi 105 ê cha-po͘-gín-á. Liân-ha̍p-kok siat ê chhut-sì jîn-kháu sèng-pia̍t-pí, chèng-siông-ti̍t tī 102-107 chit kha-tau, nā-sī sò͘-jī khah-koân iah-sī khah-kē, tō ū khó-lêng sī khoân-kéng, siā-hōe, i-liâu ê in-sò͘ só͘-tì.
Bo̍k-chêng choân sè-kài lóng ū “Kòe-chhun Cha-po͘”（註1） ê būn-tê, tn̂g-kî sèng-pia̍t kî-sī khí-sì lâm-lú sit-khì pêⁿ-hêng. Chit-ê būn-tê tī A-chiu, Ìn-tō͘ kap lo̍k-āu ê kok-ka te̍k-pia̍t giâm-tiōng. Gián-kiù mā hián-sī, Tâi-oân lâng siū “Tiōng-lâm-khin-lú” ê koan-liām éng-hióng chiâⁿ chhim, tī A-chiu kok-ka lāi-té, tùi cha-po͘ gín-á te̍k-pia̍t kah-ì, tiōng-sī ê thêng-tō͘ sī pí Lâm-hân, Ji̍t-pún kap Tiong-kok lóng khah bêng-hián.
Tâi-oân 2017 nî sèng-pia̍t bô pêng-téng chí-sò͘ (Gender Inequality Index, GII) sī 0.056, choân sè-kài pâi tē 8 miâ, A-chiu pâi tē 1 miâ. M̄-koh sèng-pia̍t kî-sī che kúi cha̍p tang lâi “Hòa-bêng iap-àm”, iáu chûn-chāi tī khòaⁿ bē-tio̍h ê sè-sio̍k bûn-hòa. Hêng-chèng-īⁿ chú-kè chóng-chhù thóng-kè, Tâi-oân cha̍p-tang lâi tǎⁿ chhut-sì ê jîn-kháu sèng-pia̍t-pí, lóng pí chū-jiân sèng-pia̍t-pí ê chèng-siông-ti̍t koh khah-koân, tì-sú Tâi-oân ê jîn-kháu kiat-kò͘ it-ti̍t thêng-hiān cha-po͘ chē kòe cha-bó͘.
Sèng-pia̍t kî-sī giâm-tiōng, khí-tì tǎⁿ beh chhut-sì ê cha-bó͘-gín-á “Bô--khì”. Che chin ū khó-lêng sī thàu-kòe i-liâu hêng-ûi chò thai-sèng-pia̍t soán-tek, tì-sú lâm lú pí-lē sit-khì pêⁿ-hêng. Chit-khoán cha-bó͘ siuⁿ chió, cha-po͘ chē kòe thâu ê siā-hōe hiān-siōng, bàng kóng sī beh thn̂g-hiuⁿ-hóe, liân beh chhōe bó͘ tō pí teng-thian koh khah lân. Chia ê “Kòe-chhun cha-po͘” khó-lêng chi̍t-sì-lâng lóng chhōa bô bó͘ ! Ū--ê khó-lêng ūi-tio̍h beh chhōa-bó͘ ài sái-ke̍k-pō͘. Ū gián-kiù hoat-hiān, ūi-tio̍h beh èng-hù lú-lâi-lú-koân ê phèng-kim, tiāⁿ-tio̍h ài khiām-tn̂g-neh-tō͘, chiah ū hoat-tō͘ chhōa tio̍h bó͘. Che cháu-cheng ê hiān-siōng, chāi-chúi ē tùi kok-ka keng-chè hoat-tián chō-sêng chó͘-gāi. Koh-khah giâm-tiōng ê sī chia chhōa bô bó͘ ê “Kòe-chhun cha-po͘”, ē cheng-ka siā-hōe bē an-tēng ê hong-hiám. Ko-lûn-bí-a Tāi-ha̍k ê kàu-siū Edlund téng lâng gián-kiù ū hoat-hiān, Tiong-kok “Kòe-chhun cha-po͘” lú giâm-tiōng ê só͘-chāi, hoān-chōe-lu̍t lú-koân, che kap lô-hàn-kha-á siuⁿ-chē thoat-put-lī koan-hē.
“Tiōng-lâm-khin-lú” thoân-thóng ê kè-ta̍t-koan, m̄-nā hō͘ sèng-pia̍t-pí sit-khì pêⁿ-hêng, koh cheng-ka chin-chē siā-hōe būn-tê. Kî-sī lú-sèng, tùi choân sè-kài ê kok-ka, siā-hōe só͘ chō-sêng ê hū-bīn sún-hāi, í-keng chhiau-kòe lán ê sióng-siōng. Chit-khoán tiāⁿ-tio̍h ài kā lâng hun koân-kē ê “Lâm-sèng soa-bûn chú-gī” bô lâng ē chiàm khah iâⁿ-bīn, in-ūi pêng-téng ê jîn-khoân sī phó͘-sè ê kè-ta̍t-koan. Sèng-pia̍t pêng-téng ê kak-chhíⁿ, choa̍t-tùi sī lán ài chek-ke̍k bīn-tùi ê khò-tê.
註1、查埔chhun siuⁿ濟。（Cha-po͘ chhun siuⁿ chē）。
讀hōo你聽：
文章屬作者個人意見，文責歸屬作者，本報提供意見交流平台，不代表本報立場。
