​【台語世界／錄音】聖誕樹ê來歷

是按怎欲揀這篇：
今仔日是聖誕節，雖bóng m̄是每一个人lóng是基督徒，m̄-koh交換禮物ia̍h是聚會等等ê活動，tsit-má已經真時行--looh！聖誕樹是活動當中tsia̍p出現ê配景，伊是按怎來--ê？Tsit篇文章kā伊ê故事講kah真清楚，lán做伙來看māi。

【教育部漢字kap台羅合用版】

Tng耶穌出世tī伯利恆ê時，信上帝ê人lóng m̄知聖誕是sím-mih事。Hit時tsūn出世ê囡仔目睭ê福氣，也無親像現今ê囡仔所享受--ê大。查考耶穌ê爸母tng日ê情境真正sòng-hiong。伊出世ê所在m̄是皇宮，就是馬tiâu。耶穌所睏ê床，m̄是tshu膨被ê搖床；就是充滿稻草ê馬槽。耶穌ê家雖然是tsiah艱苦、tsiah卑微，伊卻是上帝獨生ê囝，放sak天頂ê寶座，降落世間做人，踮tī罪惡貫滿罪人ê中間，用上帝ê大疼痛來教示世間人。

Tng耶穌出世hit日，天頂bat有真濟天使組織吟詩班，吟真濟好聽ê詩，hōo伯利恆城ê人聽；其中第一好聽ê一首就是：「Tī頂面榮光歸上帝，地面和平，人得著恩典。」Hit時踮tī曠野顧羊ê人，聽見天使歡喜ê歌，to也無se̍h一欉聖誕樹坐--teh慶祝聖誕；in只有是放下（pàng-hē）伊所顧ê羊群，趕緊落去伯利恆揣tsit位新出世ê王。In揣著耶穌ê時tsūn，就phak teh拜--伊。Tī hit時to也無人想到聖誕樹tsit个事。

照流傳聖誕樹是tuì sím-mih時tsiah有neh？查考耶穌基督降生後732年，tī日耳曼（德國）有一个聖人名Ui-hut-lia̍t（Saint Wilfred）。伊tshuā一陣祭司beh去揣hia-ê拜雷公ê人，beh教in tio̍h改換（ké-uānn）來信耶穌。

照史記所講，tng in振起精神tī hit个暗樹林ê厚雪ê內面，勇敢進前到tī野蠻人（條頓族）聚會ê所在，就是一欉大松樹（雷公ê記號）下跤ê時，拄拄是救主誕e-hng。Hit時有一个白頭毛ê老人，拄teh備辦將族長ê囝做牲醴獻hōo雷公。

Ui-hut-lia̍t看見了，趕緊走進前去攔（nâ）伊ê刀，救tsit个古錐ê囡仔ê性命。Hia-ê野蠻人因為in所疼ê囡仔得著救，lóng真歡喜，koh無偌久就lóng改換來歸倚耶穌。Ui聖人tsit時攑（kia̍h）hit个老人ê斧頭，phut hit欉松樹；松樹teh-beh倒--落-來ê時，suah hōo雷摃到碎碎。忽然tī原舊位看見一欉tsínn-tsínn ê杜松樹puh--出-來，真青翠，koh金nà-sànn。In就將tsit欉杜松樹扛到族長ê廳中央tshāi--teh。逐家lóng歡歡喜喜teh se̍h tsit欉樹。條頓族ê人聽見耶穌ê故事kap大ê疼痛，tī tia̍p仔久ê中間，lóng tī tsit欉杜松樹跤變做基督徒。Tse就是聖誕樹ê來歷。

【傳統白話字版】

Tng Iâ-so͘ chhut-sì tī Pek-lī-hêng ê sî, sìn Siōng-tè ê lâng lóng m̄ chai Sèng-tàn-chhiū sī sím-mih sū. Hit-sî-chūn chhut-sì ê gín-á ba̍k-chiu ê hok-khì, iā bô chhin-chhiūⁿ hiān-kim ê gín-á só͘ hióng-siū--ê tōa. Chhâ-khó Iâ-so͘ ê pē-bó tng-ji̍t ê chêng-kéng chin-chiàⁿ sòng-hiong. I chhut-sì ê só͘-chāi m̄ sī hông-kiong, chiū sī bé-tiâu. Iâ-so͘ só͘ khùn ê chhn̂g, m̄ sī chhu phòng-phōe ê iô-chhn̂g; chiū sī chhiong-móa tiū-chháu ê bé-chô. Iâ-so͘ ê ke sui-jiân sī chiah kan-khó͘, chiah pi-bî, I khiok sī Siōng-tè to̍k-siⁿ ê kiáⁿ, pàng-sak thiⁿ-téng ê pó-chō, kàng-lo̍h sè-kan chòe lâng, tiàm tī chōe-ok kòan-bóan chōe-jîn ê tiong-kan, ēng Siōng-tè ê tōa thiàⁿ-thàng lâi kà-sī sè-kan lâng.

Tng Iâ-so͘ chhut-sì hit-ji̍t, thiⁿ-téng bat ū chin chē thiⁿ-sài cho͘-chit gîm-si-pan, gîm chin chē hó-thiaⁿ ê si, hō͘ Pek-lī-hêng siâⁿ ê lâng thiaⁿ; kî-tiong tē 1 hó-thiaⁿ ê 1 siú chiū sī: “Tī téng-bīn êng-kng kui Siōng-tè, tē-bīn hô-pêng, lâng tit-tio̍h in-tián.” Hit-sî tiàm tī khòng-iá kò͘ iûⁿ ê lâng, thiaⁿ-kìⁿ thiⁿ-sài hoaⁿ-hí ê koa, to iā bô se̍h 1 châng Sèng-tàn-chhiū chē--teh khèng-chiok Sèng-tàn; in chí-ū sī pàng-hē in só͘ kò͘ ê iûⁿ kûn, kóaⁿ-kín lo̍h-khì Pek-lī-hêng chhōe chit ūi sin chhut-sì ê Ông. In chhōe-tio̍h Iâ-so͘ ê sî-chūn, chiū phak teh pài--I. Tī hit-sî to iā bô lâng siūⁿ kàu Sèng-tàn-chhiū chit ê sū.

Chiàu liû-thôan Sèng-tàn-chhiū sī tùi sím-mih sî chiah ū neh? Chhâ-khó Iâ-so͘ Ki-tok kàng-seng āu 732 nî, tī Ji̍t-jíⁿ-bān (Tek-kok) ū 1 ê sèng-jîn miâ Ui-hut-lia̍t (Saint Wilfred). I chhōa 1 tīn chè-si beh khì chhōe hia-ê pài Lûi-kong ê lâng, beh kà in tio̍h ké-ōaⁿ lâi sìn Iâ-so͘.

Chiàu sú-kì só͘ kóng, tng in chín-khí cheng-sîn tī hit ê àm chhiū-nâ ê kāu seh ê lāi-bīn, ióng-kám chìn-chêng kàu tī iá-bân lâng (Tiâu-tùn cho̍k) chū-hōe ê só͘-chāi, chiū sī 1 châng tōa siông-chhiū (Lûi-kong ê kì-hō) ē-kha ê sî, tú-tú sī Kiù-chú-tàn e-hng. Hit-sî ū 1 ê pe̍h thâu-mn̂g ê lāu-lâng, tú teh pī-pān chiong cho̍k-tiúⁿ ê kiáⁿ chòe seng-lé hiàn hō͘ Lûi-kong.

Ui-hut-lia̍t khòaⁿ-kìⁿ liáu, kóaⁿ-kín cháu chìn-chêng khì nâ i ê to, kiù chit ê kó͘-chui ê gín-á ê sìⁿ-miā. Hia-ê iá-bân lâng in-ūi in só͘ thiàⁿ ê gín-á tit-tio̍h kiù, lóng chin hoaⁿ-hí, koh bô lōa-kú chiū lóng ké-ōaⁿ lâi kui-óa Iâ-so͘. Ui Sèng-jîn chit-sî kia̍h hit-ê lāu-lâng ê pó͘-thâu, phut hit châng siông-chhiū; siông-chhiū teh-beh tó--lo̍h-lâi ê sî, soah hō͘ lûi kòng kàu chhùi-chhùi. Hut-jiân tī goân kū ūi khòaⁿ-kìⁿ 1 châng chíⁿ-chíⁿ ê tō͘-siông-chhiū puh--chhut-lâi, chin chhiⁿ-chhùi koh kim-nà-sàⁿ. In chiū chiong chit châng tō͘-siông-chhiū kng kàu cho̍k-tiúⁿ ê thiaⁿ tiong-ng chhāi--teh. Tāi-ke lóng hoaⁿ-hoaⁿ-hí-hí teh se̍h chit châng chhiū. Tiâu-tùn cho̍k ê lâng thiaⁿ-kìⁿ Iâ-so͘ ê kò͘-sū kap tōa ê thiàⁿ-thàng, tī tia̍p-á-kú ê tiong-kan, lóng tī chit châng tō͘-siông-chhiū kha piàn-chò Ki-tok-tô͘. Che chiū sī Sèng-tàn-chhiū ê lâi-le̍k.

讀予你聽：

（1926年12月《台灣教會報》第501卷。本文由台灣羅馬字協會提供；資料來源：「台灣白話字文獻館」網站。）

註：【教育部漢字kap台羅合用版】使用教育部推薦漢字kap台羅，一寡字詞ê語音kap語意thang上教育部台灣閩南語常用詞辭典查詢；【傳統白話字版】使用傳統白話字，一寡字詞ê語音kap語意thang上白話字台語文網站查詢。

延伸閱讀：
・【台語世界／錄音】七夕是啥物節？
・【台語世界／錄音】台灣人ê文化節日──對「光復節」講起 

若欲投稿，請寄：binpotgb@gmail.com，文章字數 600-800；文章若採用，有淡薄仔稿費。
請上【台語世界】閱讀閣較濟相關文章。