世界每一个民族攏有伊開創 ê 神話。咱台灣koân山真chē,有个勇壯,有个優美。所以關於山 ê 故事mā是bē少lah。
Tī 台東東海岸有二枝山: 北pêng 是勇壯ê 奇萊山,伊南pêng 無外hn̄g tō是美麗幼秀ê 秀姑巒山。古早古早, 台灣東部óa海一枝koân山,比chit-má ê 玉山koh-khah koân。山內有萬年koân-kiā ê 石壁 kap 水chhiâng,千年ê大樹,五彩ê 花蕊,千千萬萬ê 鳥kap 鹿。每日日頭ùi 東pêng 出來, 照tio̍h 山尖。 好天ê日,光iàⁿ-iàⁿ bē輸緣投ê少年家 tì 金帽。Tah雲ê 日,雲絲tîⁿ tī山頂,bē輸查某gín-á tn̂g-tn̂g ê 金頭鬃。 Che山驕傲, kā 天頂 ê神講:「我是上勇上súi ê 山。Ta̍k日日頭出來,第一个tō是來拜我。」漸漸伊lú 來lú sáng 勢pân-tōaⁿ, 山內 ê 石、水、花kap 鹿也無照顧。
神無歡喜。幾nā擺tân雷公、透風颱kā伊警告,伊也m̄聽。最後神受氣大地動,kā這枝山搖pit開,分做南北2 枝。過來見一擺地動,這2枝山tō koh-khah分開--去,lú離lú hn̄g!按呢經過幾nā萬冬,漸漸二枝山相看bē tio̍h。單單風透ê日,北pêng ê山聽tio̍h南pêng ê山háu,也tòe伊落雨流目屎。這時chiah後悔, kā神chhē m̄是,開始照顧山ê石kap水、鳥kap 花、樹kap鹿。後來神赦免,這二枝山tō 停tī 東部chit-má ê所在,無koh sóa hn̄g--去。 Chit-má北pêng ê 叫做奇萊山,好天ê日,光iàⁿ-iàⁿ, bē輸少年家tì 金帽;南pêng ê 叫做秀姑巒山,Tah雲ê 時,雲絲tîⁿ tī山頂,bē輸查某gín-á tn̂g-tn̂g ê 金頭鬃。風透ê 日,卑南ê人有時ē聽tio̍h 山teh 唱歌。人講tō是按呢,卑南人真gâu唱歌!
台灣字(白話字)版
Tâi-oân-jī (Pe̍h-ōe-jī) pán
Siù-ko͘-loân soaⁿ
Bûn/Tân-lûi Lio̍k-im/Sng, Chēng Su
Sè-kài múi chi̍t-ê bîn-cho̍k lóng-ú i khai-chhòng ê sîn-ōe. Lán Tâi-oân koân-soaⁿ chin chē, ū-ê ióng-chōng, ū-ê iu-bí. Só͘-í koan-û soaⁿ ê kò͘-sū mā-sī bē-chió lah.
Tī Tâi-tang tang hái-hōaⁿ ū nn̄g ki soaⁿ. Pak-pêng sī ióng-chōng ê Kî-lâi soaⁿ, i lâm-pêng sī bí-lē iù-siù ê Siù-ko͘-loân soaⁿ.
Kó͘-chá kó͘-chá, Tâi-oân tang-pō͘ óa-hái chi̍t-ki koân-soaⁿ, pí chit-má ê Gio̍k-san koh-khah koân. Soaⁿ-lāi ū bān-nî koân-kiā ê chio̍h-piah kap chhúi-chhiâng, chhian-nî ê tōa-chhiū, ngó͘-chhái ê hoe-lúi, chhian-chhian bān-bān ê chiáu kap lo̍k. Múi-ji̍tji̍t-thâu ùi tang-pêng chhut--lâi, chiò tio̍h soaⁿ-chiam. Hó-thiⁿ ê ji̍t, kng-iàⁿ-iàⁿ bē-su iân-tâu ê siàu-liân-ke tì kim-bō. Tah-hûn ê ji̍t, hûn-si tîⁿ tī soaⁿ-téng, bē-su cha-bó͘ gín-á tn̂g-tn̂g ê kim thâu-chang. Che soaⁿ kiau-ngō͘, kā thiⁿ-téng ê sîn kóng: ”Góa sī siōng-ióng siōng-súi ê soaⁿ. Ta̍k-ji̍t ji̍t-thâu chhut--lâi, tē-it-ê tō-sī lâi pài--góa.”Chiām-chiām i lû-lâi lú sáng-sè pân-tōaⁿ, soaⁿ-lāi ê chio̍h, chúi, hoe kap lo̍k iā bô chiàu-kò͘.
Sîn bô hoaⁿ-hí, kúi-nā pái tân lûi-kong, thàu hong-thai kā i kéng-kò, i iā m̄-thiaⁿ. Chòe-āu sîn siū-khì tōa tē-tāng, kā chit-ki soaⁿ iô pit--khui, hun-chò lâm-pak nn̄g ki. Kòe--lâi kiàn chi̍t-pái tē-tāng, chit nn̄g-ki soaⁿ tō koh-khah hun-khui--khì, lú lî lú-hn̄g. Án-ne keng-kòe kúi-nā bān-tang, chiām-chiām nn̄g ki-soaⁿ sio-khòaⁿ bē-tio̍h. Tan-tan hong-thàu ê ji̍t, pak-pêng ê soaⁿ thiaⁿ-tio̍h lâm-pêng ê soaⁿ háu, iā tòe-i lo̍h-hō͘ lâu ba̍k-sái. Chit-sî chiah hiō-hóe, kā sîn chhē m̄-sī. Khai-sí chiàu-kò͘ soaⁿ ê chio̍h kap chúi, chiáu kap hoe, chhiū kap lo̍k. Āu--lâi sîn sià-bián, chit nn̄g-ki soaⁿ tō thêng tī tang-pō͘ chit-má ê só͘-chai, bô-koh sóa hn̄g--khì. Chit-má pak-pêng ê soaⁿ kiò-chò Kî-lâi-soaⁿ. Hó-thiⁿ ê ji̍t, kng-iàⁿ-iàⁿ, bē-su siàu-liân-ke tì kim-bō. Lâm-pêng ê kiò-chò Siù-ko͘-loân soaⁿ. Tah-hûn ê sî, hûn-si tîⁿ tī soaⁿ-téng, bē-su cha-bó͘ gín-á tn̂g-tn̂g ê kim thâu-chang. Hong-thàu ê ji̍t, Pi-lâm ê lâng ū-sî thiaⁿ-tio̍h soaⁿ teh chhiò-koa. Lâng-kóng tō-sī án-ne, Pi-lâm lâng chin-gâu chhiò-koa.
讀hōo你聽:
文章屬作者個人意見,文責歸屬作者,本報提供意見交流平台,不代表本報立場。